Tkanka tłuszczowa stanowi zdrową i fizjologiczną strukturę w organizmie człowieka, a kształtuje się – w odniesieniu do liczby komórek – od urodzenia do osiągnięcia pełnej dojrzałości płciowej. W trakcie całego życia zmienia się nie liczba tych komórek, ale ich objętość.
Tkanka tłuszczowa u mężczyzn różni się od tej u kobiet w następujący sposób:
– liczbowo u mężczyzn występuje 17-18 milionów komórek, kiedy u kobiet – pomiędzy 21 a 22 miliony,
– strukturalnie u mężczyzn tkanka łączna otaczająca komórki tłuszczowe tworzy siatkę, zaś u kobiet połączona jest włóknami umiejscowionymi prostopadle do płaszczyzny tkankowej.
Mechanizm powstawania cellulitu
Cellulit to zniekształcenie skóry, którego zasadniczą przyczyną jest wzrost objętości komórek tłuszczowych, osłabienie mikrokrążenia żylnego i limfatycznego, zaburzenie przepływu tętniczo-żylnego oraz w przypadku obrzęku – stwardnienie i zwłóknienie tkanek. Cellulit jest procesem zwyrodnieniowym, który w pewnych przypadkach – nieleczony lub nieprawidłowo leczony – może doprowadzić do ciężkich zaburzeń przebiegających z dolegliwościami bólowymi i zmianami w ukrwieniu tkanki łącznej. Powstanie cellulitu to skutek oddziaływania nie jednego, lecz kilku czynników patogennych jednocześnie
Jak wygląda proces powstawania cellulitu:
– osłabienie mikrokrążenia żylnego i limfatycznego → zwiększenie pokładów tkanki tłuszczowej (jeżeli osłabimy przepływ utlenowanej krwi do komórek tłuszczowych to hamujemy procesy spalania a przyspieszamy procesy gromadzenia w nich tłuszczu) → spadek katabolizmu → pogrubienie i stwardnienie tkanki tłuszczowej → cellulit
– wzrost masy komórek → zwiększenie pokładów tkanki tłuszczowej → osłabienie mikrokrążenia żylnego i limfatycznego → spadek katabolizmu → pogrubienie i stwardnienie tkanki łącznej → cellulit
– cellulit spowalnia wszystkie powyższe zjawiska. Powoduje nasilone włóknienie a w konsekwencji prowadzi do powstania bardziej zaawansowanego cellulitu – jest to efekt błędnego koła.
Czynniki sprzyjające powstawaniu cellulitu
W grupie czynników wyzwalających zmiany zwyrodnieniowe w postaci cellulitu można wymienić następujące elementy: tryb życia, poziom wyrównania układu hormonalnego, stres, sposób ubierania się, predyspozycje genetyczne, zaburzenia somatyczne, schorzenia metaboliczne, palenie, zwiększoną masę ciała, wiek, przyjmowane leki oraz brak aktywności fizycznej.
Etapy choroby
W patogenezie cellulitu można wyróżnić 4 etapy, które demonstruje skala Numberga/Mullera (test fałdu skórnego)
– etap 0 – podczas chwycenia fałdu skórnego nie pojawiają się nierówności w strukturze.
– etap 1 – przy chwyceniu fałdu skórnego pojawia się skórka pomarańczowa ale wgłębienia nie są widoczne w pozycji stojącej
– etap 2 – struktura skórki pomarańczowej jest widoczna a dołki pojawiają się samoistnie w pozycji stojącej i nie są widoczne w pozycji leżącej
– etap 3 – skórka pomarańczowa jest widoczna a dołki uwidaczniają się zarówno w pozycji stojącej jak i leżącej.
W przebiegu poszczególnych etapów rozwoju schorzenia (cellulitu) uwidaczniają się zjawiska, będące podstawą do wyodrębnienia i leczenia:
– cellulit obrzękowy
– cellulit twardy włóknisty
– cellulit miekki włóknisty
– cellulit tłuszczowy
– cellulit mieszany
Na podstawie powyższego można wskazać kierunki leczenia cellulitu. W każdym przypadku sprowadza się ono do:
– poprawienia mikrokrążenia żylnego i tętniczego (masaż próżniowy, drenaż, masaż uciskowy, zabiegi rozgrzewające, sauna)
– poprawa przepływu limfy (drenaż, aktywność fizyczna)
– zwiększenie zwartości tkanki (terapia falami radiowymi, ultradźwięki zogniskowane)
– zmniejszenie obrzęku (masaż próżniowy bańką chińską, zabiegi drenujące)
– zmniejszenie pokładów tkanki tłuszczowej na określonych obszarach ciała (Aqualyx, mezoterapia Dermaheal LL, intralipoterapia)